Việc nhân giống bằng kỹ thuật nuôi cấy mô in-vitro có nhiều ưu điểm, trong đó điểm mạnh hơn cả là tạo ra hàng loạt cây con ổn định về mặt di truyền và đáp ứng giá cả phải chăng là vô cùng hữu ích.
Dưới đây là quy trình phương pháp nuôi cấy mô in-vitro:
- Chọn mẫu và khử trùng mẫu cấy:
Trước tiên, ta tách các vảy hành từ cây, bóc lần lượt cho hết các lá già cho đến khi xuất hiện các mầm chồi bên mang.
Sau đó, ta cắt bỏ gốc của mỗi mầm rồi khử trùng bằng cách ngâm trong cồn 70° khoảng 30 giây. Tiếp theo, khử trùng thân lan tron tủ cấy bằng nước cất vô trùng ngâm trong dung dịch Ca(OCl)2 2% trong thời giàn 25 phút. Mô được rửa lại với nước cất vô trùng 4 – 5 lần.
Mỗi mầm được đặt trong đĩa petri vô trùng và cẩn thận tách các lá non, đồng thời nhúng mầm vào cồn 70° trong 1 giây và rửa với nước cất vô trùng.
Cuối cùng, đưa màm sang một đĩa petri vô trùng khác, tách các lá mầm, lớp lá, cắt đỉnh sinh trưởng ra khỏi mô và cấy vào môi trường nhân giống ban đầu.
- Nhân giống
Môi trường nhân giống thường là môi trường MS có bổ sung các chất điều hoà tăng trưởng (auxin, cytokinin,…) nhằm tạo điều kiện cho quá trình nhân chồi. Nồng độ các chất điều hoà sinh trưởng nên giảm dần trong các lần cấy chuyền sau đó. Một số chất chiết trái cây như nước cốt cà chua, nước dừa, nước chuối, nước khoai tây… được khuyên dung nhưng chúng chỉ có hiệu quả trong các lần cấy chuyền và thể tích cũng không quá 10% thể tích môi trường.
Nhiệt độ lý tưởng để nhân giống Lan là 22°C – 26°C.
Sau 4-8 tuần, đỉnh sinh trưởng chuyển sang màu xanh lục và tạo ra các thể chồi.
Sau khi lấy thể chồi ra khỏi môi trường cấy ban đầu, ta dùng dao nhọn cắt làm 4-6 miếng tuỳ kích thước của chồi rồi chuyển vào môi trường duy trì. Mỗi đỉnh sinh trưởng sẽ phát triển ra 1 thể chồi mới sau khoảng 4 tuần, có thể cắt tiếp và cấy chuyền sang môi trường mới.
- Tái sinh cây hoàn chỉnh in-vitro
Khi đạt đến số cây giống mong muốn, ta chuyển thể chồi sang môi trường tạo rễ với lượng auxin tăng lên. Sau 4 -5 tháng, các thể chồi sẽ phát triển thành cây con.
- Chuyển cây ra vườn ươm
Khi cây con cao 5-7 cm và có từ 3-4 lá, ta chuyển sang cấy vào bầu đất mùn vô trùng có bổ sung các chất dinh dưỡng.
Khi cây phát triển ổn định, ta đưa chúng vào chậu và đợi 1 tuần sau thì bắt đầu bón phân.
Như vậy, trọn vẹn quy trình nhân giống lan bằng phương pháp nuôi cấy in-vitro cần khoảng từ 8 đến 11 tháng.
Phương pháp này sẽ đảm bảo tạo ra cây con mang đặc tính giống hoàn toàn với cây cha mẹ, cây con không nhiễm bệnh và tạo được một số lượng lớn cây con trong thời gian ngắn.
Tuy nhiên, việc cấy mô phải được thực hiện thật tỉ mỉ về điều kiện, môi trường thích hợp.
>>> XEM THÊM: Cách nuôi cấy mắt cây trong môi trường nuôi trồng trong ống nghiệm