1. Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ hoa địa lan cắt cành
– Dinh dưỡng
Để duy trì hoa địa lan sau khi cắt là phải không ngừng cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho cành hoa sau khi bị cắt rời khỏi cây. Thông thường cành hoa sau khi cắt vẫn tiếp tục phân giải chất hữu cơ nhưng do quá trình hô hấp tăng lên trong vận chuyển và bảo quản lại bất lợi cho tuổi thọ hoa, bởi vậy tuổi thọ của hoa cắt dài ngắn có liên quan mật thiết với tích lũy dinh dưỡng khi cắt hoa.
Nghiên cứu chứng minh hoa địa lan khi cắt rời khỏi cây có tần suất hô hấp khá cao sau đó giảm dần theo thời gian, khoảng 6-12 tiếng mới trở về trạng thái ốn định cho đến giai đoạn già hóa lại sản sinh hô hấp mạnh. Sở dĩ khi mới cắt hô hấp của hoa địa lan tăng nhanh là do vết cắt và nhiệt độ khá cao tạo thành, bởi vậy hoa sau khi cắt nên tránh để hoa địa lan trong thời gian dài ở nhiệt độ cao thì sẽ có lợi cho việc kéo dài tuổi thọ của hoa hơn. Đồng thời tuổi thọ của hoa cắt có liên quan mật thiết với thời kỳ thu hái bởi vì tần số hô hấp của hoa phụ thuộc vào giai đoạn phát triển của đoá hoa. Mức độ thành thục của hoa càng thấp, tần số hô hấp càng cao, hoa cây thành thục tần số hô hấp càng giảm nhưng hoa để nở trên cây lâu, gần với lão hoá tự nhiên, tần số hô hấp của nó lại tăng lên, bởi vậy tốt nhất vẫn là thu hái hoa đúng lúc.
– Nước
Tuổi thọ của hoa lan cắt cành chỉ có thể duy trì được khi nước hút vào lớn hơn bốc hơi. Hoa sau khi thu hái khỏi cây nguồn dinh dưỡng bị cắt đứt, phá vỡ sự cân bằng giữa bốc hơi và cung ứng nước, hoa cắt bị héo do mất nước. Bởi vậy muốn hoa giữ được màu sắc và đầy đặn cần thiết, quan trọng nhất là để cành hoa hút đủ nước làm cho nó giữ được độ căng nhất định. Nguyên nhân chính làm cho hoa lan sau khi cắt bị héo là do mao dẫn bị tắc ảnh hưởng đến vận chuyển nước, đó là do nguyên nhân sinh lý của hoa cắt, nếu như mức độ hóa gỗ của cành hoa tương đối cao làm cho vận chuyển nước của cây bị cản trở, hoặc là phản ứng của vết cắt mà tiết ra chất tananh bị oxy hóa hình thành chất keo dính tích tụ xung quanh mạch dẫn men oxy hóa khử phân giải nhựa cây, tạo ra sản phẩm làm tắc mạch dẫn hoặc các thao tác chuẩn bị cắt hoa chưa tốt, cũng làm tắc mạch dẫn ảnh hưởng đến hút nước của hoa cắt. Hoa cắt còn chịu ảnh hưởng của môi trường, nhất là khi môi trường không thích hợp có thể làm cho vết cắt mang nhiều nguồn vi khuẩn và các vi sinh vật khác xâm nhập làm tắc mạch dẫn ở phần gỗ, làm ảnh hưởng lớn đến hút nước và vận chuyển nước.
Kỹ thuật giữ hoa tươi
– Thời điểm cắt hoa
Sự thành thục của cành hoa có liên quan mật thiết đến thời gian cắt hoa thích hợp. Trong điều kiện bình thường những người sản xuất hoa chuyên nghiệp, họ cắt hoa vào lúc gần một nửa số hoa đã nở. Nếu cắt quá sớm nụ hoa khó nở, bông hoa cũng sớm bị héo, cắt quá muộn độ bền của hoa sẽ ngắn, giảm giá trị tiêu thụ trên thị trường. Cắt hoa địa lan tốt nhất là vào lúc 2/3 số hoa trên cành đã nở và có thể giữ được 30 – 45 ngày trong lọ.
– Phân loại đóng gói
Hoa địa lan sau khi cắt phải lập tức cắm vào nước để bảo quản và phân loại theo yêu cầu để đóng gói. Hiện nay thế giới vẫn chưa thống nhất tiêu chuển phân loại hoa địa lan cắt cành nhưng rất nhiều nước hoặc khu vực đều căn cứ vào thị trường và thị hiếu của nơi tiêu thụ mà tiến hành phân loại phù hợp.
Khi phân loại trước tiên là phải loại trừ những hoa lan bị sâu bệnh, lấy những hoa lan chất lượng tốt đưa vào bảo quản, Đóng gói được tiến hành trước khi vận chuyển, khi đóng gói cành hoa được cắm vào bình đủ nước và cố định trong thùng đựng, Dùng giấy để bảo vệ bông hoa, xung quanh chèn bằng giấy vụn tránh va chạm làm hỏng hoa. Khi đã vận chuyển đến nơi, dùng kéo cắt hoa cắt bớt khoảng 0,5-1 cm cành hoa rồi cắm vào bình để bảo quản và vận chuyển
Đã có nghiên cứu chứng minh hoa địa lan cắt cành có thể bảo quản 15-20 ngày ở nhiệt độ 3 – 5°c vì thế mà phần lớn hoa cắt được vận chuyển ở nhiệt độ tương đối thấp. Những nơi có điều kiện còn có thể vận chuyển hoa cắt trong điều kiện áp suất thấp hoặc điều hòa không khí sẽ bảo vệ được hoa và đạt hiệu quả kinh tế cao.
– Bảo quản hoa tươi bằng hoá chất
Hóa chất dùng để bảo quản thành phần chủ yếu của nó gồm đường (đường mía, đường gluco, đường quả), chất ức chế acetilen, chất chống héo (như Nitrat bạc, sunfat bạc.*.), thuốc diệt khuấn, acid (như acid xitric…) và chất điều tiết sinh trưởng. Hoa địa lan thường được cắt vào lúc một nửa hoa đã nở nên phương pháp xử lý trước khi bảo quản được coi trọng. Dung dịch xử lý trước khi bảo quản thường là STS (sunfat bạc) với nồng độ 0,25mml, thời gian xử lý 1 – 2 tiếng.