Như chúng ta nếu ai có tìm hiểu cũng biết được rằng, Việt Nam nói riêng và Đông Nam Á nói chung là thiên đường của Dendrobium hay còn có tên gọi Hoàng Thảo. Nó được biết đến như loài hoa có sức sống rất mạnh mẽ, mãnh liệt trên những thân cây. Phân bố trên một diện tích rộng lớn từ địa đầu móng cái xuống tới những khu rừng ngập mặn vẫn còn tìm thấy hoàng thảo.
HẠC VỸ HỒNG, PHI ĐIỆP HỒNG – DENDROBIUM PIERARDIIHOÀNG THẢO HẠC VỸ – TÊN KHÁC: HUỲNH THIÊN ĐẠI HỘI, NGỌC LAN. – TÊN KHOA HỌC: DENDROBIUM APHYLLUM (ROXB.) FISHER – TÊN ĐỒNG NGHĨA: DENDROBIUM PIERARDII ROXB. EX HOOK. – THÂN RẤT DÀI, THÒNG, HOA CÁNH MỎNG, MÀU HƯỜNG NHẠT, MÔI CÓ BỚT VÀNG NHẠT ĐIỂM NHỤY, MÔI CÓ LÔNG NHUNG. HOA NỞ VÀO KHOẢNG THÁNG 3-5. (CÓ NGƯỜI CHO RẰNG: CÂY ĐẠI Ý THẢO LÀ DENDROBIUM APHYLLUM (ROXB.) FISHER VÀ CÂY HẠC VĨ LÀ DENDROBIUM PIERARDII ROXB. EX HOOK.) LOẠI THÂN NHỎ, DÀI CỨNG XUẤT XỨ NHIỀU NƠI TỪ BẮC VÀO NAM; CÓ NHIỀU HÌNH THÁI HOA, MÀU SẮC HOA NHƯNG CƠ BẢN LÀ CÁI LƯỠI (LIP) ĐẦY LÔNG MỊN HÌNH LOE PHỄU, TRONG HỌNG CÓ NHỮNG VẰN NGANG MÀU TÍM. CÁNH HOA TRẮNG, CÓ LOẠI TÍM HỒNG. TÙY THUỘC VÀO DẠNG THÂN CÂY MÀ CÓ CÁC HÌNH THÁI HOA KHÁC NHAU: – LOẠI THÂN NHỎ, DÀI, CỨNG; LÁ NHỎ, MỎNG THÌ HOA MÀU NHẠT VÀ KÍCH THƯỚC HOA NHỎ HƠN (THƯỜNG XUẤT HIỆN Ở KHU VỰC PHÍA NAM) – LOẠI THÂN CĂNG MẬP, MỀM MỌNG NƯỚC; LÁ DẦY CĂNG THÌ HOA MÀU ĐẬM, HOA TO ĐẸP HƠN (XUẤT XỨ TỪ NHỮNG VÙNG CÓ KHÍ HẬU LẠNH NHƯ SƠN LA, SAPA…) – NGOÀI RA CÒN CỐ MỘT SỐ LOẠI TRUNG GIAN CÓ MÀU SẮC HOA KHÁC LẠ NHƯ MÀU LÔNG GÀ CON, ÁNH XANH HOẶC TRẮNG HOÀN TOÀN. – CÁCH TRỒNG: GHÉP GỖ, GHÉP BẢNG DỚN. CHĂM SÓC- XEM PHẦN KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC DENDROBIUM.HOÀNG THẢO HOÀNG LẠP, HOÀNG LAN, NẾN VÀNG, THỦY TIÊN HOÀNG LẠP DENDROBIUM CHRYSOTOXUM TÊN VIỆT: HOÀNG THẢO HOÀNG LẠP, HOÀNG LAN, NẾN VÀNG, THỦY TIÊN HOÀNG LẠP ĐỒNG DANH: CALLISTA CHRYSOTOXA MÔ TẢ: PHONG LAN, THÂN CÂY HÌNH THOI, CAO 20-30 CM LÁ 4-8 CHIẾC DÀI 12×5 CM HOA TỪ 8-20 CHIẾC NGANG 5 CM, RẤT THƠM VÀ MAU TÀN. NỞ VÀO MÙA ĐÔNG VÀ XUÂN. NƠI MỌC: VINH, BAN MÊ THUỘT, KONTUM, ĐÀ LẠT, LÂM ĐỒNG, SÔNG BÉ, LỘC NINH. ĐIỀU KIỆN NUÔI TRỒNG: TRỒNG NƠI CÓ NẮNG SÁNG HAY CHIỀU W = WARM NÓNG TỪ 60-90°F HAY 15.6-32.2°C I = INTERMEDIATE VỪA TỪ 50-80°F HAY 10-26.7°C ẨM ĐỘ: 50-70% CŨNG CÓ KIỂU HOA GIỐNG VỚI KIM ĐIỆP, NHƯNG THÂN MẬP, CỨNG HƠN NHIỀU, CÓ 3-7 LÁ DAI CỨNG Ở ĐỈNH, PHÁT HOA THƯỜNG Ở ĐỈNH VÀ CÁC MẮT GẦN NGỌN. MANG NHIỀU ĐẶC TRUNG CỦA DÒNG THỦY TIÊN NÊN CÁCH TRỒNG CŨNG TƯƠNG TỰ: ƯA NẮNG, ƯA ẨM NÊN CẦN TƯỚI NHIỀU VÀ THƯỜNG XUYÊN TRONG NĂM, CÂY KHÔNG CÓ MÙA NGHỈ.HOÀNG PHI HẠC (DENDROBIUM SIGNATUM) CÓ NHIỀU DẠNG KHÁC NHAU, CÓ KHI CÁNH TRẮNG HOÀN TOÀN VỚI CÁNH MÔI CÓ HỌNG VÀNG HOẶC CÓ 2 VỆT NÂU, CÓ KHI ĐẦU CÁNH PHỚT HỒNG NÊN CÓ NGƯỜI GỌI LÀ HỒNG PHI HẠC. HOA CÓ MÙI THƠM NHẸ.HOÀNG THẢO LONG TU ĐÁ – DENDROBIUM CREPIDATUM THÂN NGẮN, CÓ MÀU XANH VỚI CÁC SỌC TRẮNG DO BẸ LÁ KHÔ TẠO THÀNH CHẠY NỐI TỪ MẮT NỌ ĐẾN MẮT KIA CỦA THÂN, LÁ MỎNG, RỄ RẤT NHỎ THƯỜNG TẠO THÀNH BÚI.
MÓNG RÙA – DENDROBIUM KEITHIIHOÀNG THẢO XANH LƯỠI – DENDROBIUM STUARTIILONG TU LÀO, VÔI CÁNH TÍM, DENDROBIUM PRIMULINUMPHI ĐIỆP TRẮNG – GIẢ HẠC TRẮNG – DENDROBIUM ANOSMUM VAR. ALBAPHI ĐIỆP TÍM – GIẢ HẠC – DENDROBIUM ANOSMUM – DEN SUPERBUM XUẤT XỨ TỪ NHIỀU NƠI KHẮP BẮC – TRUNG – NAM, MỖI NƠI CÓ MỘT ĐẶC ĐIỂM THÂN LÁ HOA RIÊNG NHƯNG ĐỀU CÓ CHUNG 1 KẾT CẤU: THÂN CỨNG, LÁ MỌC SO LE, DÀY, CÓ LOẠI THÂN CÓ THỂ DÀI ĐẾN 2M, NHƯNG CÓ LOẠI THÂN DÀI TỐI ĐA 0,5 M. HOA BIẾN THIÊN TỪ MÀU TRẮNG ĐẾN TÍM ĐẬM, LƯỠI MỞ HÌNH TIM, PHỦ LÔNG MỊN NHƯ NHUNG, CÓ ÁNH KIM, TRÊN LƯỠI THƯỜNG CÓ 2 MẮT TÍM ĐẬM, HƯƠNG THƠM ĐẬM MÙI TRẦM TRỒNG PHI ĐIỆP GIỐNG HẠC VỸ, NÊN ĐỂ NẮNG 100% SẼ CHO NHIỀU HOA. MÙA HÈ TƯỚI NHIỀU, BÓN PHÂN ĐỀU ĐẶN TUẦN 2 LẦN, KHI ĐẦU THÂN TRÒN LẠI, LÁ RỤNG THÌ BỚT TƯỚI, MÙA ĐÔNG ĐỂ KHÔ KHÔNG TƯỚI, CHỈ KHI NÀO THẤY THÂN TEO TÓP THÌ TƯỚI ĐẪM 1 LẦN, TRÁNH TƯỚI LÊN THÂN VÀ TRÁNH TƯỚI VÀO NHỮNG NGÀY LẠNH QUÁ.KIM ĐIỆP – DENDROBIUM CAPILIPES VAR. ELEGANCEKIM ĐIỆP QUĂN HAY LONG NHÃN, MÃ TIÊN THẠCH HỘC – DENDROBIUM FIMBRIATUM CÂY PHÂN BỐ TỪ NAM Á ĐẾN ĐÔNG NAM Á. TẠI VIỆT NAM, CÂY CÓ MẶT Ở CÁC KHU VỰC: SA PA, BA BỂ, VINH, CÀ MAU, LÂM ĐỒNGHOÀNG THẢO KIM THOA HOA VÀNG – PHI ĐIỆP VÀNG – DENDROBIUM AURANTIACUMKIM ĐIỆP THƠM – DENDROBIUM TRIGONOPUSHƯƠNG DUYÊN VÀNG – DENDROBIUM UNIFLORUMHOÀNG THẢO HƯƠNG DUYÊN DENDROBIUM ELLIPSOPHYLLUM TANG ET WANG (DENDROBIUM REVOLUTUM AUCT. NON LINDL.) MÔ TẢ: LAN SỐNG PHỤ SINH, MỌC BỤI, THÂN MỀM, DÀI 40 – 50CM, CÓ RÃNH DỌC SÂU. LÁ XẾP DÀY ĐẶC Ở ĐỈNH, DẠNG TRÁI XOAN DÀI, ĐẦU TÙ, GỐC CÓ BẸ. HOA ĐƠN ĐỘC Ở MỖI ĐỐT, MÀU VÀNG XANH HAY TRẮNG, CÁNH MÔI LỚN, TRẢI RỘNG, CÓ 3 THÙY PHẲNG, VỚI 3 VẠCH MÀU NÂU ĐỎ ĐẬM. HOA THƠM. PHÂN BỐ: CÂY MỌC CHỦ YẾU Ở TÂY NGUYÊN (DAKLAK, LÂM ĐỒNG, KONTUM, GIA LAI…) VÀ PHÂN BỐ Ở LÀO, CAMPUCHIA, MIANMA, THÁI LAN, TRUNG QUỐC.BẠCH HOẢ HOÀNG (DENDROBIUM BELLATULUM)BÁO HỶ (DENDROBIUM SECUNDUM)CHUỖI NGỌC ĐIỆN BIÊN (DEN FINDLAYANUM)DENDROBIUM ABERRANS – LOÀI NÀY ĐƯỢC SCHLTR. MIÊU TẢ KHOA HỌC ĐẦU TIÊN NĂM 1912.DENDROBIUM AFFINE -LOÀI NÀY ĐƯỢC (DECNE.) STEUD. MIÊU TẢ KHOA HỌC ĐẦU TIÊN NĂM 1840.HOÀNG THẢO KÈN TÊN KHOA HỌC LÀ DENDROBIUM LITUIFLORUM. HOÀNG THẢO KÈN LÀ MỘT TRONG NHỮNG LOẠI LAN TUYỆT ĐẸP VÀ QUÝ HIẾM. NGOÀI TỰ NHIÊN BÂY GIỜ RẤT KHÓ CÒN TÌM THẤY DO BỊ SĂN LÙNG QUÁ NHIỀU VÌ VẺ ĐẸP CỦA CHÚNG. HOÀNG THẢO KÈN TÊN KHOA HỌC LÀ DENDROBIUM LITUIFLORUM. PHONG LAN BIỂU SINH TRONG RỪNG LÁ RỘNG TRÊN THÂN CÂY Ở ĐỘ CAO KHOẢNG 300-1600M, PHÁT TRIỂN TRONG NHIỆT ĐỘ MÁT ĐẾN ẤM NÓNG, LOÀI KÈN CÒN CÓ KHẢ NĂNG CHỊU LẠNH XUỐNG ĐẾN 1,2 º C. CHÚNG CẦN ÁNH SÁNG TRUNG BÌNH, KO ƯA NẮNG TRỰC TIẾP. THÂN CÂY DÀI 50-80 CM MỀM MẠI RỦ XUỐNG, HÌNH TRỤ,CĂNG TRÒN, NHẲN BÓNG, THON NHỌN DẦN VỀ PHÍA ĐẦU NGỌN, ĐÔI KHI ĐỐT THÂN THẮT HÌNH THOI RẤT NHẸ. LÁ HẸP, THUÔN DÀI, DẺO DAI RỤNG VÀO MÙA THU.. .HOA MANG SẮC TÍM QUYẾN RŨ BIẾN THIÊN TỪ NHẠT ĐẾN SẬM,MÔI LOA HÌNH CHIẾC KÈN,VÀNH MÔI TRẮNG.. HOÀNG THẢO KÈN RẤT SAI HOA, NỞ NHIỀU HOA TO 6-7 CM, MỌC TỪNG CHÙM 2-3 CHIẾC TRÊN 1 MẮT Ở CÁC ĐỐT GIỮA THÂN ĐẾN NGỌN, PHÁT SINH TỪ THÂN CÂY TRỤI LÁ CŨ. CÂY NỞ HOA TỪ CUỐI MÙA ĐÔNG ĐẾN MÙA XUÂN, RẤT THƠM VÀ LÂU TÀN.KÈN CẦN NHIỀU ẨM VÀ PHÂN BÓN TRONG LÚC PHÁT TRIỄN THÂN NON, CHỈ ĐỂ KHÔ KHI CÂY ĐÃ NGỪNG PHÁT TRIỂN. KÈN THUỘC LOẠI DỄ TRỒNG,NHƯNG ĐIỀU ĐÓ CÒN PHỤ THUỘC VÀO THỜI TIẾT VÙNG MIỀN. HOÀNG THẢO KÈN NHÌN XA RẤT GIỐNG VỚI DEN.ANOSMUM VÌ MÀU TÍM TRẦM NA NÁ NHƯNG THỰC TẾ SO SÁNH NHAU THÌ HÌNH DÁNG KHÁC BIỆT HOÀN TOÀN. GIẢ HẠC KIÊU SA, KÈN QUYẾN RŨ.. HOÀNG THẢO KÈN LÀ MỘT TRONG NHỮNG LOẠI LAN TUYỆT ĐẸP VÀ QUÝ HIẾM. NGOÀI TỰ NHIÊN BÂY GIỜ RẤT KHÓ CÒN TÌM THẤY DO BỊ SĂN LÙNG QUÁ NHIỀU VÌ VẺ ĐẸP CỦA CHÚNG. Ở MỘT SỐ NƠI TRÊN THẾ GIỚI NÓ CÒN ĐƯỢC ĐƯA VÀO DIỆN ĐƯỢC BẢO VỆ NGHIÊM NGẶT. NƯỚC TA MAY MẮN LÀ MỘT TRONG NHỮNG VÙNG ĐẤT ĐC TẠO HÓA BAN CHO LOÀI HOÀNG THẢO KÈN, NẾU KHÔNG CÓ BIỆN PHÁP BẢO VỆ KỊP THỜI CÓ THỂ LÂM VÀO NGUY CƠ TUYỆT CHỦNG NGOÀI TỰ NHIÊN. NGƯỜI TA ĐÃ TÍNH ĐẾN CHUYỆN NUÔI CẤY MÔ ĐẠI TRÀ CHO LOÀI NÀY ĐỂ GIẢM TẢI SỰ SĂN LÙNG CHÚNG TRÊN RỪNG.
