Kiều vàng – Dendrobium thyrsiflorum là loại lan họ Kiều (thủy tiên) mọc thành khóm, thân tròn cứng, màu xanh dài khoảng 30-60 cm, có nhiều rãnh dọc mờ chạy dọc thân, trên thân có nhiều đốt.
Kiều vàng thường có 3-5 lá trên một thân, kích thước tương đương lá Kiều Hồng nhưng mỏng, dáng nhọn hơn, xanh nhạt hơn, hơi bóng. Thuộc họ Kiều nên cây không có mùa nghỉ, lá xanh quanh năm, ít rụng lá trong mùa hanh khô trừ khi thiếu hụt nước. Loại này phân bố nhiều ở miền Bắc Việt Nam, chủ yếu là các tỉnh Tây Bắc như Sơn La, Lai Châu, Điện Biên…, ở Đông Bắc cũng có nhưng ít hơn. Cây còn được gọi với cái tên Thủy tiên cam.
Hoa Kiều vàng có dạng chùm to dài khoảng 20-30 cm gồm nhiều bông đơn lẻ mọc quanh phát hoa, mỗi bông có cánh trắng, họng vàng tươi rất đẹp, màu sắc nổi bật, thơm nhẹ và không bền lắm, khoảng 5-7 ngày. Kiều vàng nở hoa vào cuối xuân – đầu hè, khoảng tháng 4 dương lịch.
Hướng dẫn trồng & chăm sóc Kiều Vàng
Kiều vàng khi mới mua về, cứ cắt rễ cũ cho gọn gàng, chỉ cần cách gốc khoảng 1 cm, giề nào rễ dày ta dùng mũi kéo chọc, gẩy và bấm đi cho mỏng bớt, để ít rễ cứ sẽ kích thích cây ra rễ mới nhanh hơn, đừng sợ cây chết mà không dám động vào rễ. Xối qua nước sạch, ngâm cả cây vào dung dịch kích rễ như B1 hoặc Atonik khoảng 1-2 tiếng rồi đem trồng. Giá thể thích hợp là gỗ khúc hoặc dớn chậu. Ta dùng dây thít nhựa, dây nylon hoặc súng bắn ghim hay các vật dụng có thể cố định được phần gốc cây thật chắc với giá thể. Ta hạn chế dùng các vật liệu kim loại vì sau một thời gian nó sẽ han gỉ, rễ non mọc ra chạm vào có thể gây thui rễ. Ghép cây dạng đứng hoặc nghiêng chếch ngọn lên trời do thân Kiều vàng cứng, không ghép chúc xuống như lan thân thòng. Còn tùy vào tình hình tiểu khí hậu chỗ trồng, nếu gió thổi liên tục hoặc nắng nóng khô nhiều thì ta ghim thêm một ít miếng xơ dừa cách gốc 1-2 cm để giữ ẩm tốt hơn, không được phủ kín mít gốc sẽ gây úng thối.
Sau khi ghép ta nên reo giò lên cao khoảng đầu người trở lên, không treo thấp, để nơi râm mát, độ ẩm cao, thoáng gió. Hàng ngày tưới phun sương khoảng 2 lần, cách 5-7 ngày ta lại phun dung dịch B1 cho lan hoặc Atonik loãng hơn chỉ dẫn trên bao bì chút, cây sẽ sớm ra rễ. Kiều vàng là loại ưa ẩm nhưng cũng thích sáng, do vậy khi cây đã ra rễ khỏe mạnh có thể treo dưới 1 lớp lưới đen, chú ý mùa đông vẫn phải tưới cho Kiều vàng nhưng với mật độ thưa hơn mùa nóng, cây không có mùa nghỉ như lan thân thòng nên thiếu hụt nước lâu dài sẽ bị xuống lá, xấu cây và ảnh hướng đến quang hợp, hô hấp của cây.
